Autor natchniony, wypowiadając słowa o głupocie tych, którzy nie poznali Boga, nie jest pyszałkiem. Jest głęboko przekonany o istnieniu Boga, który „cię wywiódł z ziemi egipskiej, z domu niewoli”. (Wyj 20,20). Nie może się więc nadziwić, jak inteligentny człowiek widząc niezwykłe piękno i harmonię w świecie, w którym żyje, nie potrafi dostrzec,  że musi być „potężniejszy Ten, kto je uczynił” (Mdr 13,4).  On wie, że to nie elementy kosmosu są bogami, bo to jest sprzeczne z rozumem, który zna zasadę analogii i proporcjonalności. W ten sposób krytykuje myśl filozoficzną swojej epoki, że nie poszła dalej do odkrycia prawdy o świecie i Bogu. Doniosłość historiozoficznej części tej księgi wynika z faktu, że po raz pierwszy w historii powstawania świętych ksiąg Biblii zastosowano logiczne narzędzia używane przez filozofię do poznania Boga. Ale myliłby się ten, kto by uważał, że Duch Święty, prawdziwy Stwórca Pisma Świętego, chciał wskazać przez tę najmłodszą księgę nową drogę filozoficzną do zbawienia. Nie po to Bóg objawił się w swoim Synu – Zbawicielu świata. Przyczyną tego poznawczego zatrzymania się filozofów jest brak Mądrości pochodzącej od Boga, którą można otrzymać tylko dzięki modlitwie. Módlmy się więc tym wołaniem do Boga o dar mądrości, której nauczył nas pseudo-Salomon we fragmencie dziewiątego rozdziału...

Dzisiejsze czytanie jest jasne. Władza pochodzi od Boga, ale władca musi pełnić Jego wolę. Bóg, od tych, którym powierza dar „królowania”, wymaga pokory, a nie zawłaszczenia sobie tego daru. Wynika z tego wniosek, że ci którzy tego nie czynią, są złodziejami i uzurpatorami. Jakże zawsze aktualne jest to wymaganie od rządzących światem. Gdzie znajdziemy dziś polityków, kiedyś zwanych statystami, którzy zanim mogli być dopuszczonymi do władzy nad innymi, winni byli osiągnąć panowanie nad sobą, oparte na zdobytych cnotach i wiedzy. Zło, które odwiecznie kusiło człowieka do życia bez Boga, które mamiło go bogactwem, władzą nad światem, zaspokajaniem wszelkich pożądań, jest ciągle żywe. Odrzucony przez Chrystusa diabeł pociesza się upadłym człowiekiem do dziś. Mądrość „szuka tych, co są jej godni… [Jej] początkiem, pragnienie nauki, a staranie o naukę – to miłość, miłość zaś – to przestrzeganie jej praw, a wierność prawom – to rękojmia nieśmiertelności…”  , by zaczerpnąć z kolejnych, nieczytanych już wersów (Mdr 6, 17-21). Jakże logicznym staje się teraz wysiłek prawdziwych, Bożych nauczycieli, aby wykształcić dla przyszłych pokoleń mądrych i roztropnych obywateli.  Jakże syzyfowa jest ta nauczycielska praca. Niemądrzy, staniecie kiedyś na sądzie i zdacie sprawę ze swego włodarstwa...

Rozpoczynana dzisiaj lektura Księgi Mądrości zaprasza nas do zanurzenia się w głębię pojęcia Mądrości Bożej. Jak ważny jest to temat świadczy o tym fakt, że Mądrość jest jedną z cech Boga, tak jak Miłość, Sprawiedliwość czy Miłosierdzie. Jest także jednym z darów Ducha Świętego. Czy nie warto więc wykorzystać ten czas na to, aby wzbudzić w sobie pragnienie zdobycia tego daru i zjednoczyć się z Bożą Mądrością? Księga ta jest najmłodszą ze wszystkich ksiąg zawartych w Septuagincie. Została napisana w języku greckim, czyli nie mogła mieć Salomona za autora i nie weszła do kanonu Biblii Hebrajskiej. Powstała najprawdopodobniej na przełomie wieków przed i po Chrystusie w Aleksandrii. Jej autor jest nieznany. Możemy więc zapytać, na czym polega jej wyjątkowość? Kiedy Aleksandria została zdobyta przez Rzymian, a wielusettysięczna diaspora żydowska, od kilku wieków w niej żyjąca, utraciła swoje liczne przywileje, nastał czas społeczno-religijnych prześladowań. Stąd troska żydowskich „starszych” o trwanie w wierze następnych pokoleń, zachowanie ciągłości dogmatycznej i tradycji. Autor tej Księgi, zbudował most interkulturowy, używając najwyższej klasy filozoficznego niemal języka. Można by powiedzieć, że Księga Mądrości to księga pogranicza. Ale nie tylko, to też księga pocieszenia...

Pawłowy List do Rzymian może być interpretowany także w kontekście idei ekumenizmu. Niemal w całości poświęcony wykładni fundamentów wiary w Chrystusa, Syna Bożego jako kontynuacji tradycji mesjańskiej w judaizmie świątynnym, w ostatnim rozdziale przechodzi do pozdrowień dla tych wszystkich, z którymi twórczo zetknął się na swojej misyjnej drodze. Widoczny jest tu pewien schemat działania: w to i to wierzymy na podstawie posłuszeństwa wierze płynącego z nauczania Chrystusa a zarazem jednoczymy się w Mistycznym Ciele kościoła Chrystusowego. Podkreślone to jest w zakończeniu Listu pochwalną pieśnią na cześć Boga, na tajemnicy Bożego planu zbawienia, aby wszyscy mogli dojść do tego posłuszeństwa w wierze. Święty Paweł choć jest nazywany także Apostołem Pogan, wielokrotnie spotykał się także z diasporą żydowską. Jego pragnieniem było stworzenie jednej rodziny: Żydów i pogan, w jedną duchową rodzinę. Skoro część z nich przyjęła słowa i znaki, które czynił mocą Bożą, to logicznym było, aby i wszyscy uwierzyli w Jezusa Chrystusa. Jakże niekonsekwentnym byłoby wtedy, z jednej strony, wejście do wspólnoty chrześcijańskiej, a z drugiej, wytworzenie sobie własnej wersji wiary, innej niż ta, za którą pierwotnie poszli. Czy Mistyczne Ciało Chrystusa może być porozrywane na tyle kawałków?! Może dlatego brakuje znaków i działania mocy Bożej w naszych wspólnotach, bo wywietrzała sól wiary i miłości płynącej z komunii z Chrystusem i Jego pierwotnej nauki [Ap 2,4], z braku apostolskiej żertwy w posłudze kapłańskiej na wzór Apostoła Pawła?...

„Nikt nie żyje dla siebie, nie umiera dla siebie; żyjemy dla Pana; umieramy dla Pana; należymy do Pana” – te słowa z listu do Rzymian kłócą się w sposób zasadniczy z mentalnością współczesnego świata. Człowiek XXI wieku pragnie życia w wolności, rozumianej często jako autonomia od innych ludzi, uwarunkowań, a nawet zasad moralnych. „Moje życie – moje zasady” – to popularne hasło najlepiej chyba wyraża tę mentalność. Również w chrześcijaństwie panowanie Boga nad człowiekiem brzmi niekiedy zbyt ostro i być może dlatego popularne stają się w stosunku do Pana Boga określenia Przyjaciel czy Pomocnik, stawiające Go na jednej płaszczyźnie z nami. Te zjawiska zdradzają głębokie niezrozumienie istoty Bożego panowania nad człowiekiem. Jest to panowanie Stwórcy nad stworzeniem. Oczywiste jest, że to Stwórca ustanawia zasady funkcjonowania człowieka. Zostawia mu jednak szczodry dar wolności, nawet jeżeli ma ona doprowadzić człowieka do samozniszczenia. Bóg jest również Panem, bo nabył nas na krzyżu za cenę swojej krwi, przelanej za nasze grzechy. Każdy chrześcijanin oddaje siebie Bogu w chrzcie świętym. Często jednak chrześcijanie tym oddaniem nie żyją. Odnówmy przyrzeczenia chrzcielne. Oddajmy swoje życie pod Boże kochające i miłosierne panowanie...

Rozdział dwunasty Listu św. Pawła do Rzymian jest punktem zwrotnym w formule przesłania tego Listu. Autor przechodzi w nim, i w następnych rozdziałach, od akcentów teologicznych do rad pastoralnych. Formułuje w nich zręby podstaw etyki chrześcijańskiej. W jakimś sensie, można by je zaliczyć  do ksiąg mądrościowych. Warto cofnąć się o kilka wersów, nie zawartych w dzisiejszej perykopie. Są one jakby kluczem do rozumienia dalszych zaleceń. Słowa „Nie bierzcie więc wzoru z tego świata, lecz przemieniajcie się przez odnawianie umysłu, abyście umieli rozpoznać, jaka jest wola Boża: co jest dobre, co Bogu miłe i co doskonałe.” (12,1-2). A to jest już naśladowaniem Chrystusa. Słyszymy tu także jakby echo z kazania świętego Piotra: „Ratujcie się z tego przewrotnego pokolenia” (Dz 2,40). Jakże wyraźne jest to przesłanie na dzisiejsze czasy. Odnawiać umysł to myśleć ewangelicznie. Zwróćmy też uwagę na Pawłowe widzenie Kościoła jako ciała Chrystusa, [1Kor 10.10-17, 1Kor 12.13]. Dzieje się to przez Chrzest i Eucharystię. Aby więc być częścią Mistycznego Ciała Chrystusa, musimy karmić się żywym Synem Bożym. Czy możemy podejrzewać, że Paweł, po doświadczeniu spotkania pod Damaszkiem, po pytaniu: ”czemu mnie prześladujesz?” uważał, że Zbawiciel jest obecny tylko w Niebie, a nie także tu na ziemi w Kościele? Że chleb eucharystyczny to tylko symbol, pszenny wypiek, pamiątka, a nie żywy Jezus? Dzisiaj szczególnie musimy żyć Słowem i Chlebem....

Może trudno w to uwierzyć, ale w starożytnym Izraelu wiara w życie pozagrobowe była bardzo mało rozwinięta. Ludzie uważali, że duch, który ożywia ciało, pochodzi od Boga i w momencie śmierci do Niego wraca, natomiast ciało ulega rozpadowi na proch, z którego powstało. Po człowieku pozostaje tylko coś w rodzaju cienia, który wegetuje w podziemnym świecie – szeolu, gdzie razem przebywają i dobrzy, i źli, w smutnym, apatycznym trwaniu. Stan ten dobrze ilustrują słowa Psalmu 88: „Czy dla cieniów czynisz cuda? Czy zmarli wstaną i będą Cię sławić? Czy to w grobie opowiada się o Twojej łasce, a w Szeolu o Twojej wierności?” . To właśnie w takim kontekście pesymizmu co do przyszłego życia krnąbrny, rujnujący ówczesne teologiczne schematy Hiob wyśpiewuje swoje niebywałe wyznanie wiary: „Ja wiem: Wybawca mój żyje, na ziemi wystąpi ostatni. Potem me szczątki skórą odzieje, i ciałem swym Boga zobaczę” . W naszych czasach jesteśmy świadkami niezwykłego rozwoju technologicznego. Nie można jednak oprzeć się wrażeniu, że im więcej wiemy, im nowocześniej żyjemy, tym bardziej tracimy wyczucie transcendencji i życia wiecznego. Zapatrzeni w ziemskie sprawy, przestajemy szukać spraw Bożych. Brak wiary skazuje coraz większe rzesze ludzi na duchowe osierocenie, na utratę wiary w istnienie Domu Ojca, gdzie mieszkań jest wiele . Ożywiajmy naszą wiarę w tę prawdę – ze względu na nasze dobro duchowe i dla zbawienia świata!...

Święty Paweł, który był żydowskim faryzeuszem o imieniu Szaweł, długo nie wierzył nauce Jezusa i ostro ją zwalczał. Lecz jego przemiana i nawrócenie pod Damaszkiem sprawiły, iż stał się gorliwym głosicielem Chrystusa i Ewangelii. Zrozumiał, iż w Chrystusie dokonało się wypełnienie wszystkich Bożych obietnic zawartych w Starym Testamencie. I że Jezus Chrystus jest naszą drogą do zbawienia i pełnego zjednoczenia z Bogiem.  Dlatego do końca swoich dni nauczał i wzywał do „ miłości Boga, która jest w Chrystusie Jezusie, Panu naszym” (Rz 8,39). Głosił Dobrą Nowinę po krańce świata, zdobywając wielu wyznawców chrystusowych, stając się Apostołem Narodów. Dzisiejsze czytanie jest wielkim ubolewaniem Świętego Pawła nad narodem żydowskim, z którego sam się wywodził, że odrzucił i nie przyjął nauki Jezusa. Nie rozpoznał  w Chrystusie swego Zbawiciela. Naród, który został przed wiekami wybrany i umiłowany przez Boga i którego Bóg przeznaczył do chwały w pierwszej kolejności. To oni mieli być wzorem dla innych narodów. I pierwszymi powołanymi do zbawienia. A stało się inaczej. Nauki Pawła trafiły do serc pogan, którzy coraz liczniej ją przyjmowali. Tak pierwsi stali się ostatnimi, a ostatni pierwszymi...

„Bóg z tymi, którzy go miłują, współdziała we wszystkim dla ich dobra” (Rz 8,28) – pisze do nas święty Paweł. Ta prosta wskazówka powinna stać się inspiracją w naszym codziennym życiu. Wyraża ona głębokie przekonanie, iż nigdy nie jesteśmy sami, że zawsze jest z nami Bóg. Bo kondycja człowieka z natury jest słaba. I to zarówno ta fizyczna jak i duchowa. Nawet modlitwa potrafi być dla nas trudna. A co dopiero życie. Bóg przeznaczył nas do chwały i wszystko temu podporządkował. I tak kieruje ścieżkami naszego życia, abyśmy jej dostąpili. Ale co oznacza miłować Boga w dzisiejszym czytaniu? Według świętego Pawła to ofiarować i powierzać swoje życie Bogu. A także głęboko wierzyć i mocno ufać w Boże obietnice. Tak jak to uczynił Chrystus, który posłusznie wypełnił wolę Boga-Ojca. I to On ma być dla nas przykładem w drodze do chwały nieba. Bo skoro Bóg jest najlepszym Ojcem, to wie, co jest dla nas najlepsze. I nigdy nie porzuca swoich wybranych i umiłowanych dzieci. Dlatego w modlitwie prośmy wytrwale nie o to, co my chcemy, ale o to, co sam Bóg zaplanował dla nas. I dziękujmy mu za to z wdzięcznością. Zatem wyznajmy Bogu naszą miłość i prośmy nieustannie o Jego prowadzenie do chwały wiecznej, do której jesteśmy przeznaczeni...