Bóg nie uszczęśliwia nikogo na siłę. W stworzony przez Niego raj od samego początku wpisana jest wolność i związana z nią nieodłącznie możliwość wyboru. To bardzo znamienne, że wąż kusiciel przychodzi najpierw do Ewy – do kobiety, która w patriarchalnej kulturze starotestamentalnego Izraela praktycznie we wszystkim podlegała woli mężczyzny. Jej także wolno samodzielnie wybrać. Bóg, w którym tak wielu ludzi wciąż widzi ciemiężyciela i tyrana, paradoksalnie pozostawia wolność wszystkim, także tym, którym odbierają ją warunki życia, społeczność, w której żyją, czy nieludzkie prawa. Niczego nie narzuca, lecz tłumaczy i wskazuje dobrą drogę, licząc na to, że uznamy Go za godnego zaufania. Niestety Ewa wybrała źle, po niej Adam uczynił to samo i natychmiast okazało się, że kusiciel, który obiecywał złote góry, zniknął, pozostawiając ich samych, nagich i bezbronnych, w obliczu konsekwencji podjętych za jego namową decyzji. Natomiast ten odrzucony i wzgardzony Bóg postąpi zgoła inaczej. Wprowadzając w życie powzięty wcześniej plan zbawienia, wyciągnie do nich rękę, uszanuje jednak ich wybór – tak jak szanuje wszystkie nasze wybory nawet wtedy, gdy ranią one Jego serce...

Każdy człowiek w życiu swoim doświadczany jest rozlicznymi przeżyciami. Spotyka go zarówno radość, jak i smutek. Uderza go „ucisk i strapienie”. W tych wszystkich trudnych okolicznościach życia konieczne jest przyjęcie postawy ufności w Boże miłosierdzie i litość. Bóg nie chce cierpienia ludzi, nie chce ich bólu, rozpaczy. Z drugiej strony każdy człowiek winien wiedzieć, iż trudy życia są czymś oczywistym. Od chwili przyjścia człowieka na świat towarzyszy mu cierpienie. Staje się ono niejako „naturą” człowieka. Na cierpienie, podkreśla autor Księgi Mądrości Syracha, należy nieustannie przygotowywać się. Cierpienie, które może go niespodziewanie uderzyć, które go zaskakuje, może dokonać wszakże spustoszenia. Cierpienie, które jest „spodziewane”, a nawet oczekiwane, może zostać przez człowieka „przywitane” i przyjęte jako dar Boży. Jego celem bowiem może być wypróbowanie wierności człowieka, jego przemiana, uszlachetnienie go...

Księga Kapłańska, to zawiera naukę ważną dla wierzących w Boga również w dniu dzisiejszym. Przekazane przez Mojżesza jemu współczesnym słowa Jahwe są darem i jednocześnie wyzwaniem wciąż aktualnym: „Bądźcie świętymi, bo Ja jestem święty, Jahwe, Bóg wasz”. Czy jest to możliwe, by człowiek stawał się świętym „na wzór i podobieństwo Boga”? Droga ku świętości nie jest zatem niemożliwą. Bóg przecież nie wyznacza człowiekowi zadań, których nie mógłby on dokonać. Na drodze ku świętości trzeba być odważnym. Przemilczanie zła, które „widzimy” u innych (nade wszystko u siebie), ma wyjątkowo destrukcyjne konsekwencje. Wyzwolenie się z pragnienia zemsty wskazuje na moc człowieka, który pokonał w sobie odruch ślepej mściwości. Wszystkie wskazówki pomagające zmierzać niełatwą drogą ku świętości ogniskują się w Przykazaniu miłości bliźniego, zapisanym w wielu miejscach Biblii i potwierdzonym ostatecznie przez Jezusa Chrystusa...

Historia wieży Babel zwraca uwagę na grzechy wspólnotowe. Przejmujący jest opis dynamicznego postępu zjednoczonych ludzi w budowie wieży. Niezwykła jest moc wspólnie podjętej pracy, którą nawet sam Bóg się zachwyca Jednakże błąd i grzech budowniczych polega na złej intencji. Teologia moralna Kościoła wyróżnia, że w każdym podejmowanym czynie należy zwracać uwagę na przedmiot, intencję i okoliczności. Chociaż sama budowa wieży jako wspólnego dzieła była dobra, to cel był przeciwny Bogu. Ludzi poczuli tak ogromną własną moc, że chcieli „zdobyć sobie imię, aby nie rozproszyć się po całej ziemi”. Jednak jednoczyć całą ludzkość może jedynie Bóg, a dokonuje się to przez osobę Jezusa Chrystusa...

My chrześcijanie wierzymy, że Stary Testament zapowiadał przyjście i dzieło zbawcze Jezusa Chrystusa. Poszczególne postacie Starego Testamentu podkreślały różne cechy Jezusa czy też prorokowały wydarzenia z Jego życia. Jedną z pierwszych osób przygotowujących na przyjście Mesjasza była postać patriarchy Noego. Jego sprawiedliwość pozwoliła przetrwać całej ludzkości. Potop był wyrazem Bożego gniewu na człowieka, który zapomniał o Bogu. Chociaż przez czterdzieści dni padał deszcz, nikt poza Noem nie przygotował się na zbliżający się potop. Noe stał się znakiem sprzeciwu wobec całej ówczesnej mentalności człowieka. Było to jednak możliwe dzięki jego prawemu życiu i współpracy z Bogiem. Dzisiejszy fragment Księgi Rodzaju opowiada o końcu jego misji uratowania ludzkości. Noe po wyjściu z arki nie traktuje tego wydarzenia jako osobistego sukcesu. Pierwsze co robi, to składa ofiarę Panu Bogu. Uznaje, że Boże działanie jest pierwsze. Bożą pomoc pięknie obrazuje gołębica przynosząca gałązkę, w której możemy rozpoznawać symbol Ducha Świętego. Noe staje się zapowiedzią Chrystusa, który także będzie otrzymywał łaski od Boga Ojca i pomoc od Ducha Świętego...

Historia Kaina i Abla jest nam dobrze znana od dzieciństwa. Uczyliśmy się o niej na katechezie czy nieraz słuchaliśmy w liturgii. Jednakże nieustannie nurtujące pozostaje pytanie, dlaczego Pan Bóg odrzucił ofiarę Kaina, a przyjął ofiarę Abla. Na przestrzeni wieków powstawało wiele odpowiedzi, próbujących wyjaśnić tę zagadkę. Jedni ukazywali, że ofiary ze zwierząt były bardziej wartościowe niż z roślin, a jeszcze inni, że zawód pasterza był ważniejszy od zawodu rolnika. Niemniej, każdy z tych pomysłów można zanegować czy przedstawić przeciwną mu tezę. Natomiast można spojrzeć na to wydarzenie w jeszcze inny sposób. Wybór ofiary Abla przez Boga mógł być podyktowany wyłącznie Bożym wyborem, który nie musiał być dla człowieka zrozumiały. Takie „po ludzku” niezrozumiałe wybory były często podejmowane przez Boga w historiach biblijnych. Dawid został wybrany na króla, mimo że był najmłodszy...

Dzisiaj czytamy dalszy ciąg dramatu wolności i wyboru, odpowiedzialności, winy i kary. Bóg woła człowieka po imieniu. Stwórca oczywiście wie, gdzie jest Adam. Bóg, którego ukazuje autor biblijny, nie jest tylko sędzią, ale przede wszystkim Ojcem, który pragnie, by człowiek sam uświadomił sobie zło, które uczynił i „wyszedł z ukrycia” – przyznał się do winy. Niestety Adam, podobnie jak by zrobiła większość z nas, chcąc się usprawiedliwić, zrzuca winę na drugiego człowieka – na Ewę, a pośrednio na Boga, bo to przecież On dał mu kobietę. Odtąd zaczyna się rozpad relacji mężczyzny i kobiety. Nie ma między nimi jedności, ponieważ została zerwana relacja z Bogiem. Jak wygląda życie ludzkie bez Boga, możemy nie tylko przeczytać w następnych wersetach Księgi Rodzaju, ale zobaczyć w wielu dzisiaj żyjących małżeństwach, rodzinach oraz w wydarzeniach naszego świata...

Drugi opis stworzenia człowieka jest znacznie starszy od pierwszego o ok. 400 lat. Sposób opowiadania jest zgodny ze sposobem myślenia i wyrażania się ludzi tamtej epoki, to sposób wyrażania treści najistotniejszych. Cały tekst ma charakter dialogu między Bogiem a stworzeniem. Bóg stwierdza, że „nie jest dobrze, żeby człowiek (adam) był sam”. Człowiek również potwierdza swoją samotność – nadając nazwy wszelkim stworzeniom nie znajduje istoty równej sobie. Wtedy Bóg wprowadza człowieka w stan specjalnego snu, który jest przygotowaniem do nowego aktu stwórczego. Zapadając w ten sen człowiek budzi się z niego już mężczyzną i niewiastą. Dotąd samotny, dzięki inicjatywie Boga, staje się człowiekiem w jedności mężczyzny i kobiety...

W Babilonii przeciwieństwem stwórczego ładu była otchłań wodna, uosabiana w postaci niszczycielskiej bogini Tiamar, która rodziła morskie potwory. Ich imiona, takie jak Rahab czy Lewiatan, znajdujemy również na kartach Biblii (por. Iz 51, 9-10; Ps 74, 13-14). Kapłański hymn na cześć jedynego Stwórcy mówi o stworzeniu „wielkich potworów morskich”. Podobnie jak inne zwierzęta wodne i ptactwo powietrzne otrzymują pierwsze błogosławieństwo: „bądźcie płodne i mnóżcie się”. Jest to odwrócenie wierzeń pogańskich ludów. W Biblii całe stworzenie jest dobre i wezwane do chwalenia Pana (por. Ps 148,7)...